Gepubliceerd in Het Financieele Dagblad
We tweeten, linken en liken elkaar suf, ook op het werk. Maar we beseffen niet dat de werkgever ook meekijkt. En dat kan nare gevolgen hebben.
Werknemers op zoek naar een nieuwe baan kunnen zich niet straffeloos presenteren op LinkedIn, Facebook en Twitter. Werkgevers lezen namelijk mee en bemoeien zich met het internetgedrag van hun werknemers. Tien werknemers zijn herdoor in 2012 ontslagen. Vijf valkuilen op een rij. 

1.Flirten
Laat je niet betrappen als je actie naar ander werk zoekt. Een voormalige personeelsadviseur van het Britse gasbedrijf BG Group werd ontslagen nadat hij op zijn linkedIn-profiel een hokje 'carrièremogelijkheden' had aangeklikt. ‘Loop geen risico,’ zegt advocaat Willemijn Lenders van Kernkamp Advocaten. ‘Werkgevers grijpen informatie op sociale media soms aan als bijkomend argument om iemand te ontslaan.’ Wie mensen toevoegt aan zijn netwerk doet er ook verstandig aan om het knopje netwerkactiviteit op ‘u alleen’ in zijn LinkedIn-profiel te zetten: ‘Dat doe ik ook,’ zegt headhunter Marjolein Groen van Jopportunity. ‘Mijn omgeving hoeft niet te zien wie ik volg. Stuur liever een mailtje om je contacten warm te houden. Werk je profiel regelmatig bij, en vraag connecties om aanbevelingen op je profiel.’ Op Google+ kun je jezelf op de kaart zetten, zonder dat iemand het doorheeft. Zet een groep op of sluit je daarbij aan. In die groepen zitten vaak ook andere werkgevers. Alles wat je daar zegt is, voor de buitenwacht niet te zien.
2.Geheimen verklappen
Praat niet voor je beurt en lek geen bedrijfsgeheimen. Vooral tweets kunnen in no time uitgroeien tot een rel en dan kun je je beter beheersen, stelt persvoorlichter Jurryt van de Vooren van het Olympisch Stadion. ‘Een fansite van Ajax maakte openbaar dat Ajax een wedstrijd zou spelen in het Olympisch Stadion,’ zegt van der Vooren. ‘Het bericht werd vele malen geretweet en was al groot nieuws voordat de zaak rond was. Mijn vingers jeukten om te reageren, maar ik heb pas getwitterd toen officieel bleek dat de wedstrijd niet door kon gaan om veiligheidsredenen.’ Licht je relaties op LinkedIn en Twitter alleen in over nieuwe opdrachten of een afgerond project als je zeker weet dat je geen vertrouwelijke informatie weggeeft. ‘Een ambtenaar twitterde dat hij een rapport naar de Tweede Kamer had gestuurd,’ vertelt zelfstandig interim-manager Lucien Dantuma. ‘Het hoofd Communicatie stormde vervolgens zijn kamer binnen, omdat er nog geen officieel persbericht was uitgegaan. De ambtenaar mocht niet meer twitteren over zijn werk. Beoordeel altijd eerst zelf of iets kan. Bij twijfel geen bericht plaatsen of advies vragen van je werkgever.’
3.Mopperen
Uit nooit op internet ongenoegen over je werk. Een magazijnmedewerker van Blokker verloor zijn baan omdat hij zijn baas had beledigd op Facebook. Lenders: ‘Het plaatsen van commentaar op een Facebook-pagina kan worden gelezen door een oncontroleerbaar aantal mensen en blijft soms geen privé-aangelegenheid.’ Bedrijven stimuleren medewerkers om kritiek en complimenten te signaleren en door te sturen naar de communicatieafdeling. Zij mogen vaak zelf niet reageren. Alles wat het imago van het bedrijf schaadt, is uiteindelijk de verantwoordelijkheid van de werknemer. ‘Laat je nooit negatief uit,’ benadrukt Leonne van de Ven van pr-bureau De Wolven. ‘Dit straalt ook negatief op je af. Dus ben positief. Kritisch zijn mag natuurlijk wel, maar jaag mensen niet tegen je in het harnas. Daar heeft niemand wat aan.’
4.Spijbelen
Ga onder werktijd niet te vaak op socialenetwerksites. Een werknemer uit Arnhem die veelvuldig goksites en seksueel getinte websites bezocht, werd ontslagen. ‘In de tijd van de baas moet gewerkt worden,’ zegt Lenders. Maar niet iedereen met een computer kan het nalaten om de Facebook-pagina bij te werken of reacties te plaatsen op die van vrienden, waaronder bijvoorbeeld ook collega’s. Zo’n werknemer realiseert zich niet dat hij een spoor aan bewijzen achterlaat, die later tegen hem gebruikt kunnen worden. Een medewerker van een kinderopvangbureau raakte zo haar baan kwijt, volgens headhunter Groen. ‘Ze had zich ziek gemeld. Vervolgens heeft ze op Facebook gezet dat ze thuis aan het oppassen was op vijf kinderen: twee van haar zelf en drie van anderen.’ Bezoek dus alleen werkgerelateerde internetsites, en twitter niet langer dan een half uurtje per dag.
5.Concurreren
Vis niet in dezelfde vijver als je contract dat niet toelaat. Een ontslagen werknemer uit Maastricht werd door zijn voormalige werkgever voor de rechter gesleept voor het op Facebook werven van klanten voor zijn eigen fitnessclub. Zelfs het uitdelen van ‘likes’ kan verkeerd uitpakken: een Amerikaanse werknemer werd ontslagen nadat hij de tegenstander van zijn baas had geliked. Wees ook voorzichtig met relaties op Twitter als je vertrekt. Een werknemer van het Amerikaanse Phonedog kreeg een rechtzaak aan zijn broek omdat hij zijn 17.000 twittervolgers ‘meenam’ en zijn twitternaam veranderde. Lenders: ‘Realiseer je dat je bij het wisselen van baan volgers moet inleveren, net zoals je e-mailadres en je mobiele telefoon. Maak dus op voorhand afspraken om problemen te voorkomen of zet er expliciet bij dat alle twitteractiviteit op persoonlijke titel is. Een werknemer kan ook met zijn baas om de tafel gaan zitten om te kijken welke LinkedIn-klanten hij niet mag meenemen of benaderen. Dat kan een oplossing te zijn.’