vrijdag 09 februari 2007

Gepubliceerd In Info Regio 

Financieel Centrum Amsterdam zit in een dip

De werkgelegenheid in het financiële hart van Amsterdam holt achteruit. Beursplein 5 stapt eind dit jaar over van vloerhandel naar schermenhandel waardoor veel handelaren overbodig zijn. Ook bij banken, beursbedrijven en verzekeraars verdwenen in de afgelopen maanden vele duizenden banen. De ontslaggolf is volgens deskundigen een ‘gezonde’ correctie op de beursgekte uit de jaren negentig, maar zet de lokale economie wel tijdelijk onder druk.

Beursplein 5 herbergt in het nieuwe jaar geen luidkeels roepende handelaren meer. De huidige beursvloer van de Amsterdamse effectenbeurs wordt eind dit jaar omgebouwd tot een volledig geautomatiseerd nieuwscentrum voor de financiële sector. Van de in totaal 900 medewerkers op de beursvloer blijven er slechts 150 over. De handelaren werken voortaan in stilte achter de computerschermen.

Ook in het financiële centrum rondom de Amsterdamse beurs is het minder druk dan anders.   Duizenden werknemers van effectenafdelingen van de banken, verzekeraars, commissionairs en beursbedrijven verloren de afgelopen maanden hun baan. Sommigen kregen een andere functie in het bedrijf of werden overgeplaatst. Anderen zagen hun tijdelijke contract aflopen of hielden de eer aan zichzelf. Een enkeling werd op staande voet ontslagen.

Dat het slecht gaat met de financiële sector in Nederland blijkt ook uit de cijfers. Volgens de Nederlandse Vereniging van Banken werkten in 2000 nog bijna 129.000 mensen in de bankensector. Momenteel hebben nog maar 123.000 werknemers een baan. Dat is een daling van 4,5 procent. Ter vergelijking: de werkgelegenheid groeide dit jaar in de rest van Nederland nog steeds door.

Vooral bij de grote banken snijdt het mes diep. Bij ABN Amro, Fortis en Dexia zijn in Amsterdam zeker honderden banen geschrapt. Zo saneerde Dexia Bank de vorig jaar aangekochte Nederlandse bedrijven, Kempen en Labouchere. “Hierdoor zijn inmiddels iets minder dan 400 banen verdwenen,” zegt woordvoerder Corine Horstra. “Dexia is nu bezig met het voorbereiden van een reorganisatie en houdt er zelfs rekening mee dat 110 tot 170 banen worden geschrapt. De activiteiten worden gesplitst om gezond voort te kunnen gaan. De achterliggende gedachte is dat de markt weer aantrekt, maar daar hebben we geen invloed op.”

Zeepbel

“De oorzaak van de ontslaggolf is de massale beurshype uit de jaren negentig,” zegt Jan Steinhauser, oud voorzitter van de stichting Amsterdam Financieel Centrum. “Iedereen moest toen zo nodig naar de beurs, wat heel veel banen opleverde voor handelaren en analisten. De grootschalige opwinding over de beurs en het rotsvaste geloof in internet, telecom en ICT-bedrijven was niet te stoppen, omdat het gezonde verstand ontbrak. Onheilsprofeten werden niet serieus genomen. Door de huidige recessie is het hele kaartenhuis in elkaar gestort.”

Ook de Gemeente Amsterdam weidt het banenverlies aan de beurszeepbel. “Na de sterke hausse trad er een verslechtering op van het beursklimaat,” zegt plaatsvervangend directeur Economische Zaken Amsterdam, Willem Kleyn, namens wethouder Geert Dales. “Overigens werd al veel eerder een vermindering van de werkgelegenheid in de zakelijke en financiële dienstverlening verwacht als gevolg van de automatisering. Dat effect trad niet op door de zeer sterke groei in de tweede helft van de jaren negentig.”

Dramatiseren

Nu het zover is, raakt de gemeente Amsterdam niet in paniek. Kleijn: “We moeten de effecten van de vele ontslagen voor Financieel Centrum Amsterdam niet dramatiseren. Het is een normaal conjunctureel verschijnsel, zij het dit maal met een erg sterke fluctuatie. De Nederlandse banken zijn bovendien veel verder dan de Amerikaanse banken op het gebied van fusies en internationalisering. Ook beschikt Amsterdam over veel internationale banken, hoofdkantoren en distibutiecentra. Alertheid is evenwel geboden, want de concurrentie neemt toe.”

Ook Steinhauser ziet de leegloop als een natuurverschijnsel. “De ontslaggolf is een gezonde correctie die hard aankomt, omdat de euforie te groot was. Nederland blijft niettemin een land met grote pensioenfondsen en veel spaarvermogen, wat interessant is voor dealers uit Europa.”

Crisis in het financiële hart of niet, de leegloop heeft wel nadelige effecten op de lokale economie. Volgens Steinhauser zullen vooral ondernemers in het centrum hier iets van merken. “Dit komt omdat de kleine effectenbedrijven in omvang afnemen en veel mensen verliezen. De lokale economie zal daardoor minder in en rond het werk consumeren. De nabijgelegen horeca zal daar zeker last van hebben.”

Ook Kleijn verwacht problemen. “De afnemende werkgelegenheid zal tijdelijk negatieve inkomenseffecten veroorzaken. Verder zullen er minder toeleveranciers zijn zoals zakelijke dienstverleners, schoonmaakbedrijven en catering. Ook de grondopbrengsten nemen af door slapte op de kantorenmarkt. Het beursklimaat heeft echter slechts een beperkte invloed op de economie. Vroeg of laat zullen de investeringen weer aantrekken.”

Verloren

Of Amsterdam dan nog als beurscentrum op de kaart staat is de vraag. De automatisering heeft veel veranderd op de beursvloer. Ook zijn bepaalde activiteiten zoals de optiehandel naar het buitenland verhuisd. Steinhauser verwacht bovendien dat Parijs en Londen voortaan de dienst uitmaken. De Fransen voeren de regie over Euronext en de Engelsen krijgen meer macht over de grote aandelen. Steinhauser: “Alleen de lokale fondsen blijven over voor de stad.”

Volgens Euronext is Beursplein 5 voortaan een belangrijk ‘ontmoetingspunt’ voor handelaren. “Door de automatisering ziet men elkaar minder,” zegt woordvoerder Alice Jentink. “Er is daarom vraag naar een fysieke plek als financieel centrum. Automatisering betekent altijd banenverlies, maar dat staat los van de economische recessie. De plannen om de beurshandel sneller en efficienter te maken, kwamen al meer dan tien jaar geleden tot stand.”

door Jessica de Jong