Het heeft geen enkele zin om Internationale Vrouwendag te organiseren
donderdag 08 maart 2012
Gepubliceerd in De Volkskrant
Wie loopt er nog warm voor meer vrouwen in de top? In Nederland hoeven ook mannen niet zo nodig leiding te geven. Schaf die Vrouwendag morgen dus maar af, vindt Jessica de Jong.
Misschien is het tijd om Internationale Vrouwendag af te schaffen. Honderd jaar nadat in Nederland de eerste Vrouwendag werd gevierd op 12 maart 1912, heeft geen enkel Europees land zo weinig topvrouwen. Zolang vrouwen niet meedoen op het hoogste niveau in onze maatschappij is er weinig reden tot vreugde.
De aandacht voor het Glazen Plafond in Nederland is heel wisselend. Het is vergelijkbaar met een golfbeweging, maar een echte doorbraak blijft uit. Gaat het goed, worden vrouwen gepromoot, gaat het slecht valt het weer terug. Door de economische recessie is de aandacht verslapt. Er is wel veel aandacht voor nieuwe vrouwen, maar niet als ze stilletjes vertrekken.
Het gebrek aan topvrouwen is geen thema wat echt leeft. De urgentie om het probleem op te lossen wordt door de meeste mensen niet gevoeld. Dit wordt in Nederland versterkt door een gebrekkige leiderschapscultuur en een gelijkheidsideologie. Mannen hoeven ook niet zo nodig de leider te zijn: uitkomen voor je ambities is raar. Iedereen is hier gelijk, dus valt het minder op als er iets scheef zit.
De gebrekkige belangstelling onder de Nederlandse bevolking voor vrouwelijk leiderschap uit zich in sussende woorden. De eerste dooddoener is dat de topvrouw een luxeprobleem is. De tweede dooddoener is dat mannen en vrouwen van nature zo anders zijn, vrouwen willen niet hogerop. De derde dooddoener is dat het vanzelf wel goed komt. De vierde dooddoener is dat we net zijn begonnen.
De dooddoeners zijn vooral bedoeld om niet in actie te hoeven komen. Het onderwerp staat niet in politieke partijprogramma’s in verkiezingstijd, komt niet aan bod in verkiezingscampagnes, en is ook geen onderwerp van discussie in lijstrekkersdebatten. Er is sinds begin dit jaar wel een streefcijferwet, maar die is niet zoals in verschillende andere Europese landen verplicht.
Burgers grijpen evenmin in. Ze willen wel meer topvrouwen, maar doen geen moeite. Het voortrekken van vrouwen bij de benoeming tot hoogleraar door de Rijks Universiteit Groningen leidde onlangs zelfs tot een stroom van protest. Er zou sprake zijn van discriminatie van mannen en dat mag niet in een land waar iedereen zogenaamd gelijke kansen heeft.
De onwil om een stapje terug te doen voor een vrouw ontstaat doordat de ernst van de situatie niet bekend is. Het besef dringt niet door dat er iets oneerlijks aan de hand is. En dat komt omdat de promotiekansen van vrouwen nooit wetenschappelijk zijn onderzocht in Nederland. Nederlanders hebben liever het idee dat je alles kunt bereiken als je maar je best doet, maar dat is naïef.
Zolang er geen gelijke kansen zijn om hogerop te komen, zullen ook vrouwen die alles opofferen er niet in grote getalen komen. Een enkeling schiet wel eens door het Glazen Plafond. Maar daaruit mag je niet concluderen dat er niks aan de hand is, en dat het aan vrouwen ligt als ze er niet op eigen kracht komen.