vrijdag 16 mei 2008

Gepubliceerd in De Zaak 

U heeft een unieke kans om uw tekort aan technisch personeel op te lossen als u op jacht gaat naar vrouwen.

Hun aanwezigheid op uw werkvloer levert vele voordelen op zoals een prettige werksfeer, betere prestaties van alle medewerkers, maar u moet er wel speciale actie op ondernemen.

Er staan op dit moment zo'n 45.000 vacatures open in de techniek. Weinig werkgevers komen op het idee om vrouwen aan te nemen voor deze banen, getuige het feit dat nog steeds 94 procent (!) van alle werk in technische bedrijfstakken wordt gedaan door mannen.  Wegens het steeds nijpender tekort aan vakmensen zit er echter niets anders op: om personeel te vinden moeten technische bedrijven hun deuren openen voor vrouwen. Dat geldt dus ook voor het mkb.

Door actief te zoeken naar vrouwen om uw technische vacatures te vervullen, slaat u meerdere vliegen in één klap. Een gemengde bedrijfscultuur levert namelijk betere prestaties op, een prettige werksfeer én een positiever imago op van uw bedrijf. Voor sommige werkgevers speelt ook een rol dat vrouwen vaker in deeltijd werken en in lagere functieschalen worden ingedeeld dan hun mannelijke collega's met gelijke kwalificaties. U kunt dus ook voor vrouwen kiezen om zo op uw loonkosten te besparen, maar dat is niet echt politiek correct of maatschappelijk verantwoord. Hoe u ook denkt over gelijke behandeling: feit is dat vrouwen op de arbeidsmarkt om een andere benadering vragen dan mannen, ook in technische vakken. Voor ondernemers die niet gewend zijn om specifiek naar vrouwen te zoeken, heeft De Zaak zes tips op een rij gezet:

Tip 1: Zoek gericht
Technische vrouwen zijn er wel, maar u moet ze zelf vinden. Probeer het eens via netwerken van het eigen personeel of de scholen en universiteiten in de buurt. Benader vrouwen actief. Doe er moeite voor. Laat hen het idee krijgen dat ze echt welkom zijn. Leg folders in de bibliotheek, met wat vacatures erbij. Nodig vrouwen expliciet uit om te solliciteren. Zet de aspecten die vrouwen belangrijk vinden meteen in tijdens het gesprek. Werk ook samen met scholen: sta open voor werkbezoeken, geef voorlichtingsavonden en lever rolmodellen. Laat tijdens rondleidingen en beurzen de mooie en uitdagende kanten zien van een technisch beroep. Draag uit dat het loodgietersvak bijvoorbeeld snel resultaten oplevert en hoeveel voldoening dat geeft.

Tip 2: Sla de juiste toon aan
Leg in wervingsteksten de nadruk op vrouwelijke eigenschappen en talenten. Vrouwen zijn bijvoorbeeld flexibel, handvaardig, communicatief sterk, gemotiveerd en sensitief. “De vrouwelijke techneuten willen graag hun communicatieve talent inzetten in het contact met de klant,” zegt projectleider Leanne Reichard van adviesbureau HydroLogic. “Zij zorgen dat de kennisuitwisseling over effectief waterbeheer zo goed mogelijk verloopt.”  Laat een vrouw ook eens naar uw advertentieteksten kijken. Lassen is behoorlijk precisiewerk. Het is niet vies en zwaar. Maar vrouwen moeten dat wel weten. “Laat weten wat de inzet van technologie oplevert,” zegt directeur Sylvia Roelofs van branchevereniging ICT-Office. “Een klein bedrijf in de informatiebeveiliging in de zorg kan bijvoorbeeld laten zien hoe de privacy van de klant goed wordt gewaarborgd. ”

Tip 3: Verbeter de werksfeer
Neem het liefst meer vrouwen aan. Eén vrouw in de productie met enkel mannen heeft steun  nodig van de baas, anders wordt ze gepest of verdringen de haantjes zich om haar. Maak duidelijk dat vrouwen nodig zijn wegens het tekort aan vaklui en dat u haar graag wilt behouden. Geef de vrouwen net zoveel waardering als de mannen. “In de loodgieterij mocht ik nooit eens een foutje maken,” zegt Irene Kamp die tegenwoordig werkvoorbereider is bij installatiebedrijf Unica. “Bij een man kon dat gebeuren, maar bij mij bewees het waarom vrouwen niet geschikt zijn voor het loodgietersvak.” Investeer ook in begeleiding. Omdat technische vrouwen vaak eenlingen zijn, zeker in de metaalbewerking, is het voor hen moeilijker om in informele contacten met collega’s snel op de hoogte te raken van de gang van zaken en de cultuur in het bedrijf. Een persoonlijk begeleider is een goed idee voor elke nieuwe medewerker. “De techneuten zijn erg blij met het groeiend aantal vrouwen,” zegt Hanneke van der Horst van Ict-bedrijf Icatt. “Zij vinden dat de werksfeer hierdoor verbetert.”

Tip 4: Pas de werkvloer aan
Een gemiddeld productiebedrijf hoeft weinig aanpassingen te doen. Op de receptie werken vaak al vrouwen, dus een damestoilet is er meestal wel. De aanpassing is vooral in de weerslag van de cultuur op de werkvloer; veel rommel, vies en bepaald type posters. Geef het bedrijf een netter aanzien met behulp van bijvoorbeeld een organiser of een schoonmaker. Zorg voor flexibele werkplekken en kleine vergaderhoekjes. Schaf hulpmiddelen aan zoals een tilhulp. “Als loodgieter had ik altijd een touw bij me om het expansievat (rode bol nabij de verwarming) los te trekken,” zegt werkvoorbereider Irene Kamp van installatiebedrijf Unica. “Het kostte veel minder kracht dan wanneer ik het vat met mijn arm zou losdraaien. Later ontdekte ik dat er een expansievattank bestond dat mijn werkgever voor mij heeft aangeschaft.”

Tip 5: Geef bijscholing
Vrouwen willen graag cursussen en opleidingen volgen. Een oplossing is opleidingstrajecten exclusief voor vrouwen aanbieden samen met een school, bijvoorbeeld enkele maanden metaaltechniek in één dag per week. In zo’n opleiding heeft een vrouw geen last van mannen die het beter weten en haar het gereedschap uit de hand rukken. Technische bedrijven leiden ook steeds vaker zelf mensen op. Zo heeft installatiebedrijf Geas vrouwen het vak van cv-monteur geleerd. De vrouwen gaan als onderhoudsteam de wijk in. Bij Meubelstoffeerderij DCW krijgt elke nieuwe medewerkster bijscholing. “De vrouwen leren om storingen aan grote industriële machines te verhelpen en om reparaties te verrichten,” zegt directeur Robert van Ingen. “Dat spaart mij veel geld uit aan jaarlijks onderhoud.” Vrouwen willen graag doorgroeien naar andere functies. Laat vrouwen taken ruilen met een collega die dat werk wel leuk vindt.

Tip 6: Wees flexibel
Vrouwen willen werk en zorg kunnen combineren. Installatiebedrijf Geas heeft daarom haar planningsysteem zo aangepast dat ook parttimers hierin kunnen functioneren. Overigens werken bij dit bedrijf ook vrouwen voltijds en in de avond. Een onderhoudsmonteur die na werktijd kan komen wordt door veel mensen gewaardeerd en kan files omzeilen. Ook bij meubelstoffeerderij DCW werken ruim dertig vrouwen in deeltijd. “Ik plan het werk zo efficiënt mogelijk om de mensen heen,” zegt directeur Robert van Ingen. “Als de moeders afwezig zijn worden zij vervangen door stagiairs. Oudere vrouwen geven leiding aan het team.” Stel ook faciliteiten beschikbaar zoals een laptop. “Ik zit nooit in spanning of ik bij belangrijke gebeurtenissen zoals het afzwemmen van mijn kinderen aanwezig kan zijn,” zegt directeur Sylvia Roelofs van branchevereniging ICT-Office. “Ik haal mijn werk op een ander moment in op mijn laptop en kijk in de avonduren thuis nog wat stukken door.”

Technische vrouwen vinden?
Bedrijven kunnen zich richten tot gespecialiseerde bemiddelingbureaus zoals www.technicum.nl en www.milieutec.nl. Ook kunt u kijken in de database van www.spiegelbeeld.nl en www.femmemetaal.nl . Voor bedrijfspresentaties en advies over sollicitatieprocedures kunt u terecht op www.detechnischevrouw.nl. Op www.girlsday.nl vind u informatie over werkbezoeken. Kijk ook eens op: www.ictoffice.nl, www.intouchwmr.nl, www.brunel.nl en www.opportunity.nl Neem ook contact op met de CWI’s en de ROC’s in uw regio.

Joanna Smit (25), engineer telecombedrijf Schuuring: “Ik kon na mijn studie Geografie geen baan vinden in deze richting en ben bij toeval terechtgekomen bij telecombedrijf KPN. Een paar jaar later werd ik door uitzendbureau Technicum gedetacheerd bij telecombedrijf Schuuring. Tijdens een interne cursus van drie dagen leerde ik om de gegevens van de glasvezelkabels in de grond te verwerken in een database. Ik heb een afwisselende baan, die ook in deeltijd mogelijk is. Ik hoef me niet te bewijzen als enige vrouw, maar ik pas me wel een beetje aan, en ben dus one of the boys.”

Wendy Knoop (21), was lasser bij De Boer Plaatverwerkingsbedrijf:
“Ik heb hetzelfde beroep als mijn vader. Ik maakte bij mijn vorige werkgever kasten voor windmolens in Scandinavië. Het contract dat ik had via uitzendbureau Technicum is inmiddels afgelopen. De vestiging is op zoek naar een nieuwe werkplek waarbij ik tevens mijn lascertificaat kan behalen. Ik kan heel netjes lassen en heb veel geduld. Als ik zware spullen moet tillen maak ik gebruik van een elektrische kraan. Soms moet ik ondersteboven hangen om een leiding te repareren, maar dat is voor mijn mannelijke collega’s net zo lastig.”

Jacqueline van der Lem (43), directeur installatiebedrijf LemTech: 
“Ik werk al 26 jaar in de techniek en beschik over veel ervaring en een groot netwerk. Hierdoor had ik al een vertrouwensband opgebouwd met klanten toen ik zeven jaar geleden voor mezelf begon. Mijn bedrijf bouwt en installeert afzuiginstallaties voor gevaarlijke stoffen, dampen en geuren. Op kantoor werk ik het liefst met vrouwen omdat zij geen moeite hebben met een vrouw als baas. Ik wilde een medewerkster ooit omscholen tot installatietechnicus, maar ze vertrok toen ze voor de tweede maal moeder werd.”

Robert van Ingen, directeur Meubelstoffeerderij DCW
“Ik neem liever allochtone vrouwen aan omdat zij nauwkeuriger en gedrevener werken en minder vaak ziek zijn. Als de vrouwen bijvoorbeeld een snijmachine of een lakmachine moeten onderhouden dan vullen ze niet alleen het oliepeil bij, maar maken de machine ook nog even schoon. De vrouwen werken ook beter samen. Ze overleggen vaker, nemen meer van elkaar aan en helpen elkaar bij problemen. De mannen gaan liever zelf aan de slag of vertellen anderen tegen hun zin in wat ze moeten doen. Hierdoor duurt het langer voordat de beste oplossing wordt gevonden.”   

Jaap Ehlert, manager afdeling glas telecombedrijf Schuuring
“We zijn heel blij met engineer Johanna Smit. Haar mannelijke collega’s waarderen het dat ze hier werkt. Het is leuk om met vrouwelijke collega’s om te gaan en om van gedachten te wisselen over het werk. Alhoewel Johanna geen technische vooropleiding had, beschikt ze over technisch inzicht dat ze hier verder ontwikkelt heeft. Ik moet eerlijk bekennen dat ik niet weet of vrouwen geschikt zouden zijn als glasvezellassers. Ze moeten sterk genoeg zijn om zware straattegels op te tillen en om gaten te scheppen in de grond voor de glasvezelkabels. Maar als ik zo’n vrouw zou vinden, dan zou ik wel overwegen om haar aan te nemen.” 

door Jessica de Jong