Skip to main content

Infrastructuur

Operatie A10-west

donderdag 08 februari 2007

Gepubliceerd in Bouwdienst Magazine

Deze zomer vindt nog niet eerder vertoond groot onderhoud plaats op de A10-west Amsterdam.

In slechts drie maanden tijd wordt één van de drukste snelwegen van Nederland volledig in een nieuw jasje gestoken. Aan een dergelijke ingreep gaan jaren van intensieve voorbereiding vooraf.

Eindelijk is het dan zover. De A10-west ondergaat deze zomer een complete metamorfose in slechts dertien weken. Wie de afgelopen maanden over de A10-west reed kreeg alvast een voorproefje. Met ingang van 5 maart zijn de rijstroken in beide richtingen versmald door middel van betonnen barriërs op de vluchtstroken. De werklieden konden zodoende veilig bomen en struiken kappen op bermen en taluds. Aansluitend brachten ze funderingsconstructies aan voor nieuwe geluidsschermen die de gemeente Amsterdam later zal  plaatsen.

Tussen 26 mei en 26 augustus vindt dag en nacht groot onderhoud plaats aan de weg. Eerst is de Oostzijde (centrumkant) aan de beurt en daarna de Westzijde (Westelijke tuinsteden). De rijksweg blijft voor het doorgaande verkeer uit beide richtingen toegankelijk, maar de op- en afritten zijn gesloten. Voor hulpdiensten en vrachtwagens blijven de afritten s105 en s106 open.

Totaalaanpak 

“Nog niet eerder is in Nederland een stuk rijksweg met zoveel kunstwerken in één keer in onderhoud genomen,” zegt projectleider Teo Monster van de Hoofdafdeling Projectuitvoering en Diensten van de Bouwdienst. Het ingenieursbureau van Rijkswaterstaat is vanaf het begin betrokken bij de planvorming over de A10. Monster: “Het voordeel van deze totaalaanpak is de schaalvergroting. De ingrediënten die we nu gebruiken, zijn ook van toepassing op andere locaties. Een dergelijke gestandaardiseerde werkwijze vindt veel plaats in de nieuwbouw, maar nog niet in het onderhoud. Naar verwachting zal dat vaker gaan gebeuren.”

Eigenlijk had de A10-west tien jaar geleden al een opknapbeurt moeten krijgen. De weg is op sommige plekken al meer dan dertig jaar oud en door het intensieve autogebruik (180.000 auto’s per 24 uur) is het asfalt dringend aan herstel toe. Uit onderzoek van de dienstkring Amsterdam van Rijkswaterstaat in 1990 bleek echter dat als het onderhoud aan de weg klaar zou zijn, op hun beurt de viaducten, de geleiderails, de signalering, de verlichting en de wegwijzers aan vervanging toe waren. De werkzaamheden aan de weg zouden in dat geval doorgaan tot in 2007.

Evenementen 

Rijkswaterstaat kwam toen op het idee om alle werkzaamheden te bundelen. Na uitvoerig overleg tussen Rijkswaterstaat, de gemeente Amsterdam en bedrijfsorganisaties is besloten om het groot onderhoud in slechts één jaar uit te voeren. Er is bewust gekozen voor 2001. Vorig jaar vonden het EK Voetbal en Sail plaats en volgend jaar komen duizenden bezoekers af op de Floriade. Dit jaar zijn er geen supergrote evenementen. Deze zomer vindt het leeuwendeel van het onderhoud plaats, omdat de economische schade en de overlast voor bewoners blijft dan het geringst blijft.

Het project kwam in een stroomversnelling toen de datum voor het groot onderhoud eenmaal vast stond. De regionale directie Noord-Holland vormde een bouwteam waarin zij samen met de Bouwdienst respectievelijk de rol van opdrachtgever en ingenieursbureau vervulde. In het najaar van 1999 kwam het contract met een aannemerscombinatie tot stand. De Bouwdienst verzorgde de besteksteksten van het bouwteamcontract die betrekking hadden op de kunstwerken. In verschillende werkgroepen werd uitvoerig overleg gevoerd over de uiteindelijk te maken deelbestekken. Tegelijkertijd maakte de aannemer een faseringsplan voor uitgebreide communicatie met de omgeving. De deelbestekken waren medio 2000 klaar.

De eerste voorbereidende werkzaamheden gingen begin 2001 van start. Het  huidige asfalt is bijvoorbeeld in april en mei van de weg gehaald (gefreesd). Deze zomer wordt een nieuwe laag van Dubbellaags Zeer Open Asfaltbeton (DZOAB) aangebracht op het wegdek. DZOAB is een nieuwe oplossing die de geluidhinder zoveel mogelijk tegengaat. Het positieve effect op de verkeersveiligheid door vermindering van spatwater blijft daarbij behouden. DZOAB is al eerder in proefsituaties aangebracht, bijvoorbeeld op de A8, maar nog niet eerder op een drukke verkeersader als de A10. 

Tegelijk met het groot onderhoud krijgen ook de kunstwerken in het traject een opknapbeurt. Een laag Zeer Open Asfaltbeton moet hun sterkte vergroten. Enkele kunstwerken vragen om extra aandacht. Uit berekeningen van de Bouwdienst is gebleken dat de kunstwerken Multatuliweg en Heemstedestraat plaatselijk te weinig sterkte hebben om aan de eisen te voldoen. Dit komt gedeeltelijk door het nieuwe asfaltpakket. Ter versterking is daarom een koolstoflijmwapening aangebracht. Monster: 'Dit is een hoogwaardig materiaal met een grotere treksterkte dan staal. Het is in de utiliteitsbouw al vaker toegepast, maar op kunstwerken nog niet en zeker niet onder het asfalt. Voordeel van deze techniek is dat het minder ruimte inneemt dan stalen lamellen en niet corrosiegevoelig is."

Verder is er sprake van enige zetting van grondkerende schermen tussen sommige kunstwerken en de Rijksweg. Zogenaamde groutankers ofwel horizontale verankering moeten verdere zetting tegengaan. Ook de opleggingen zijn aan vervanging toe.

Bouwprojecten 

Deze zomer vinden ook enkele bouwprojecten plaats voor de gemeente Amsterdam. In het stadsdeel Bos en Lommer is tussen twee bestaande rijdekken een nieuw viaduct over de rijksweg in aanbouw. Het nieuwe viaduct dient als compensatie voor de vervallen rijstroken en trambanen. Boven de bestaande dekken komen twee hoge kantoorgebouwen. Op de rijksweg zijn de rijstroken enkele maanden verlegd om in de middenberm een pijler voor het viaduct te kunnen bouwen. In de zomermaanden zullen werklieden de bestaande dekken slopen en het dek van het nieuwe viaduct aanleggen. In het stadsdeel Slotervaart/Overtoomseveld is in de A10-west een onderheide dakconstructie in aanbouw. De stadsdelen hieronder staan met elkaar in verbinding door middel van winkels en een parkeergarage.

Het ontwerp van beide kunstwerken is in opdracht van de gemeente Amsterdam gemaakt en in werkgroepen van het bouwteam becommentarieerd. De Bouwdienst heeft van de besteksteksten een tweetal deelbestekken gemaakt. De uitvoering hiervan vindt eveneeens plaats onder begeleiding van de Bouwdienst.

Mobiliteitsplan 

Rijkswaterstaat en de gemeente Amsterdam hebben verder een mobiliteitsplan opgesteld voor Amsterdam-West. Automobilisten kunnen tijdens de zomer gebruik maken van alternatief vervoer. De Nederlandse Spoorwegen zetten in de spits extra treinstellen in. Op de stations Sloterdijk, Lelylaan en Zuid/WTC staan reisleiders klaar om treinreizigers de weg te wijzen. De metro op lijn 50 rijdt met langere metrotreinen zodat extra zitplaatsen beschikbaar zijn. Verder komt naast de afrit Sloten langs de A4 een parkeerterrein naast de McDonalds. Er rijden gratis pendelbussen naar station Sloterdijk en terug. Ook worden tegen lage prijzen fietsen aangeboden. Monster: “Al deze maatregelen moeten zorgen dat tijdens het groot onderhoud zo min mogelijk auto’s op en rond de A10-west rijden”

door Jessica de Jong