Ruzie op de werkplek

Gepubliceerd in InfoRegio

De internethausse van eind jaren negentig bracht grote verwachtingen voor zowel ondernemers als investeerders en beleggers. Via internet zouden smakken geld verdiend kunnen worden en de miljonairsstatus van vele internetpioniers deed ons ook niet anders geloven. Maar inmiddels is de stemming omgeslagen. 

Bazen en werknemers slagen er vaak niet in om conflicten op de werkvloer te sussen. Ook collega’s hebben daar onderling moeite mee. Een rechter moet vaak tussen beide komen om het arbeidsconflict te beëindigen. Niet zelden leidt zijn beslissing tot een relatiebreuk. Wie aan het kortste eind trekt gaat met een kater naar huis en verlaat veelal het bedrijf.

Strijdende partijen kunnen ook een andere weg inslaan, zodat waardevolle werknemers behouden blijven. Ondernemers die de oplossing van een conflict liever in eigen hand houden zijn aan het goede adres bij zogenoemde mediators. Zij helpen de betrokkenen om hun geschillen bij te leggen. “Arbeidsconflicten kunnen soms jaren doorsudderen,” zegt Manon Schonewille directeur van ACB Conflictmanagement voor het bedrijfsleven in Den Haag. “Bedrijven kunnen spanningen op de werkvloer een halt toeroepen via mediation.” Ze vertelt hoe na vele jaren weer een werkbare relatie ontstond tussen twee secretaresses. “Een mediationbijeenkomst wees uit dat de ene vrouw onbedoeld gekwetst was door een opmerking van de andere, waarna een vertrouwensbreuk was ontstaan.”

Mediation is niet nieuw in Nederland. Eind jaren tachtig kwam deze anglosaksische vorm van conflictbemiddeling overwaaien uit de Verenigde Staten, Groot Brittannië en Australië. Aanvankelijk waren conflictbemiddelaars betrokken bij echtscheidingen en conflicten in de agrarische sector. Pas aan het begin van de jaren negentig nam ook in het bedrijfsleven de belangstelling toe voor bemiddeling.

Deelnemers aan mediation houden tijdens het bemiddelingsproces zelf de touwtjes in handen. Ze kiezen samen iemand uit om de ruzie bij te leggen. Als ruziemakers allebei een advocaat inschakelen ligt de nadruk meer op de verschillen dan op de overeenkomsten. De mediator daarentegen is erop uit om vastgelopen onderhandelingen vlot te trekken of op te starten. Hij probeert om de betrokken partijen zo snel mogelijk weer tot elkaar te brengen. Indien gewenst draagt hij tijdens de begeleiding suggesties aan voor creatieve oplossingen. “Rechtzaken zijn net als een schaakspel: je probeert de stukken van de tegenstander van tafel te vegen,” zegt Schonewille. “Mediation is als puzzelen: je legt alle stukjes op tafel en bekijkt samen welke figuren je kunt maken.”

Een baas kan zijn werknemers niet dwingen om aan de onderhandelingstafel plaats te nemen. Hun aanwezigheid moet voortkomen uit vrije wil. De deelnemers verbinden zich vooraf tot geheimhouding, zodat ze de zaak vertrouwelijk kunnen regelen in een informele sfeer. Beide partijen moeten niet hun gelijk willen halen, maar samen naar een oplossing zoeken. Na afloop levert dat meestal twee winnaars op die samen door één deur naar buiten kunnen gaan. Schonewille: “Mediation is alleen zinvol als beide partijen de wil hebben om snel een einde aan een conflict te maken.”

Mediationbijeenkomsten vinden gemiddeld drie keer plaats en duren drie uur. Uurtarieven liggen tussen de 300 en 600 gulden. Meer info: Nederlands Mediation Instituut (NMI): www.nmi-mediation.nl Meer links: www.mediation.nl/links.html

door Jessica de Jong