Airco-gebruik stijgt in hete zomer
Verschenen in Huis
KLIMAATBEHEERSING RUKT OP IN NEDERLANDSE HUISHOUDENS
De Airco is bezig aan een gestage opmars. Vooral tijdens hete zomers hebben Nederlanders behoefte aan verkoeling. De mogelijkheden voor aircosystemen zijn talrijk. Advies van een installateur kan helpen om het optimale leefklimaat in huis te halen.
Het gebruik van airconditioning is ook in het koele Nederland niet meer weg te denken. Bijna alle kantoren, winkels en supermarkten zijn voorzien van een goede luchtconditie. Ook auto's beschikken doorgaans over airconditioning. In woonhuizen daarentegen is het zomers vaak niet uit te houden. De warmtelast neemt ook toe door energie besparende isolatiematerialen en hitte afscheidende apparaten zoals tv’s en computers. “De woning is vaak de enige plaats waar een airco nog niet voorkomt,” zegt Gerard Vos namens de Vereniging van Leveranciers van Airconditioning Apparatuur (Verac). “De aanschaf van de airconditioner in huis is daarom de laatste schakel in de keten.”
Door de stijgende welvaart hebben consumenten meer behoefte aan comfort, vertelt Vos. De airconditioning is een luxeprodukt dat naast de auto, televisie en magnetron een bescheiden plaats inneemt, maar langzaam aan belangstelling wint. Klimaatbeheersing komt overwaaien uit de Verenigde Staten, waar de helft van de Amerikaanse huishoudens airconditioning heeft. Nederland is nog niet zo ver. Het aantal particuliere woningen met airco ligt inmiddels op 4 procent. De meeste consumenten nemen eerst alleen airco in de slaapkamer of volstaan met een simpele ventilator. Pas daarna schaffen ze ook installaties aan voor andere vertrekken.
Airconditioners zuiveren en distribueren de lucht. Ook regelen ze de temperatuur en de luchtvochtigheid. “Verkoeling is slechts een deel van de werking,” zegt Ruud Groothulse van ABO Airconditioning in Soest. “Het geheim is dat een airco de lucht ontvochtigt. Vooral het vochtgehalte bepaalt of je een omgeving als prettig ervaart. Als het benauwd is, verdampt transpiratievocht niet. Bij airco gebeurt dat wel.” De ideale temperatuur en luchtvochtigheid liggen respectievelijk op 24 graden Celsius en 50 procent.
Mobiele airco
De mogelijkheden voor airco zijn talrijk. Verrijdbare airconditioners zijn bijvoorbeeld op elke plaats in huis neer te zetten. Ze hebben alleen weinig koelvermogen, maken veel herrie en staan bijna altijd in de weg. Een ander probleem is de condensafvoer en de afvoer van warmte. Op warme dagen met een hoge luchtvochtigheidsgraad moet de gebruiker de condensbak elke twee uur legen. Ook moet de warmte via een slang uit het raam naar buiten stromen. Door de open verbinding met de buitenlucht kan warme lucht weer naar binnen stromen. De mobiele units zijn niettemin erg populair door hun aantrekkelijke prijs. Ze kosten gemiddeld 500 tot 1600 euro inclusief BTW.
De zogeheten single split-systemen koelen één ruimte. Ze bestaan uit een binnen- en- een buitendeel. De binnen-unit neemt de warmte op, het buitendeel staat de warmte af. De airco is hoog aan een wand van de kamer te monteren. Ook zijn modellen te krijgen voor op de vloer of aan het plafond. Splitsystemen maken weinig geluid en veroorzaken geen tocht. Ze gaan lang mee en verbruiken weinig energie waardoor ze uiteindelijk goedkoper zijn in gebruik. Het splitsysteem ontsiert bovendien de woning niet. Alleen STEK-erkende installateurs mogen de installatie aanleggen, omdat ze een chemische koudemiddel bevatten dat niet in de atmosfeer mag komen. De apparatuur kost tussen de 2000 en 4500 euro.
Voor de koeling van verschillende ruimtes zijn multisplit-systemen te koop. Ze werken net als de single-split maar hebben één buitendeel en diverse binnendelen. Iedere binnen-unit is apart in te stellen. Het grote voordeel is dat er slechts één buitendeel nodig is. Dat staat beter en maakt het installatiewerk eenvoudiger. Groothulse: “De wandsplit-unit is geluidstil en het beste voor de slaapkamer. Een speciale slaapklok zorgt dat de temperatuur elk half uur stijgt en na vier uur afslaat. Dit voorkomt verkoudheid bij het ontwaken.” De multisplits kosten tussen de 2500 en 7000 euro.
Raamkoelers en warmtepompen
Dan zijn er nog de zogeheten raamkoelers. Ze bevinden zich in een gat in de muur of het raam. Alle delen zitten in één behuizing en werken als een compact koelsysteem. De installaties zijn echter verouderd en maken relatief veel lawaai. Ook zien ze er niet mooi uit. De raamkoelers zijn stekkerklaar en mogen door iedereen geïnstalleerd worden. Ze passen in ruimtes die minder hoge eisen aan het geluidsniveau en de luchtverdeling stellen. Een eenvoudig bedieningspaneel bevindt zich aan de voorzijde. Ze kosten tussen de 500 en 800 euro.
De warmtepomp is een installatie die zowel koelt als verwarmt. Het apparaat onttrekt warmte aan de buitenlucht en voert de lucht naar binnen. Een koelinstallatie is in Nederland maar zo’n acht weken nodig. Een warmtepomp is echter zes tot acht maanden bruikbaar. Met een warmtepomp neemt het gebruik van de bestaande cv-installatie af, omdat deze in het tussenseizoen uitgeschakeld kan blijven. Dit scheelt energiekosten. Groothulse: “Het apparaat werkt echter maar tot een graad of acht onder nul. Als het een keer flink vriest, moeten mensen toch de c.v. of een electrisch kacheltje aanzetten.” De warmtepomp is verkrijgbaar vanaf 4000 euro.
De meeste airco’s zorgen voor schone lucht. Vroeger kon in de luchtkanaalsystemen van de aircostemen weleens bacteriegroei ontstaan, waardoor het zogeheten sick-building syndroom ontstond. Tegenwoordig zijn er echter vele coatingsystemen met UV-licht in de handel, waardoor het niet meer voorkomt. De apparaten reinigen ook de lucht en verwijderen rooklucht en geurtjes met een filter. Groothulse vindt dit echter verkooppraat: “De werking van de luchtreiniger is erg overdreven. Het apparaat zuivert slechts 10 tot 15 procent van de lucht en dat is bijna niks.”
Tips
Wie koelte wil met een airco, kan het best naar een vakhandel of installateur stappen om zich te laten voorlichten. De vakman neemt vooraf de installatiedetails door zoals de leidingloop en de montageplaats. Uit de offerte moet blijken of hij achteraf geen bijkomende werkzaamheden in rekening brengt. Een goede installateur installeert een airconditiong met zo weinig mogelijk overlast. Hij zorgt er ook voor dat de appartuur onderhouden blijft en nog vele jaren meegaat.
Als u weet welk model u wilt, vergelijk dan de verschillende merken met elkaar. Let daarbij op de geluidsproductie van het binnen en buitendeel. Kijk of de buitendelen voorzien zijn van een speciale coating tegen slecht weer. De apparatuur moet ook voldoende koeling geven, maar mag geen tocht veroorzaken. Voor een slaapkamer van vier bij vier is een koelvermogen van 2 kilowatt nodig. Sommige mobiele airco’s hebben maar 0,7 kilowatt vermogen. Als ze 24 uur per dag draaien gaan ze snel stuk. Wie uiteindelijk van plan is een comfortabel airco-systeem aan te schaffen, doet er verstandig aan niet eerst geld uit te geven aan een verplaatsbare unit.
(Voor meer informatie bel Verac 030-2598588 of zie www.verac.nl)
door Jessica de Jong