donderdag 01 maart 2007

Gepubliceerd in ConneXie 

Mobiel internet begint langzaam maar zeker in te burgeren.

Steeds meer bellers maken gebruik van mobiele sites voor het verkrijgen van uiteenlopend diensten op hun mobieltje. Wat zij niet weten is dat het WAP aan de basis van mobiel internet ligt en na een teleurstellende start tijdens de internethype toch nog een geruisloze comeback maakt.

Van beltonen, gratis video’s en spelletjes: op de mobiele site van Samsung kunnen bellers allerlei leuke snufjes vinden voor hun mobiele telefoon. Ze kunnen ook terecht op de site voor informatie en sms-diensten. “De mobiele Samsung-site, die voor iedereen toegankelijk is,  trekt inmiddels 25 duizend bezoekers per dag en dus 750 duizend bezoekers per maand,” zegt Roel van Eersel van Mocreate, de verzorger van de site. “De grootste groep gebruikers is tussen de 18 en 25 jaar. Mannen surfen net iets vaker dan vrouwen op het mobiele internet, maar het scheelt niet veel.”

Mobiel internet, ook wel Wireless Application Protocol (WAP) genoemd, kent een gestaag groeiende groep gebruikers. WAP was ooit een veelbelovende rage in telecomwereld en zou een nieuw tijdperk inluiden. WAP moest en zou internet voor de mobiele telefoon toegankelijk maken, maar net na de eeuwwisseling draaide de introductie van mobiel internet echter uit op een grote teleurstelling. Consumenten vonden dat een pagina via het gsm-netwerk veel te traag op het kleine beeldscherm verscheen. Het bekijken van de sterk versimpelde websites kostte zo handen vol geld. De informatie die bovendien op de schermpjes verschenen was erg karig. 

Sinds deze ontluisterende start is er echter flink wat veranderd. Dankzij de introductie van het snellere GPRS en de diverse mobiele internetdiensten van onder andere KPN (M-info) en later Vodafone (Vodafone live!) En T-Mobile (T-zones) accepteerden gebruikers gestaag het mobiele internet. De moderne telefoons hebben bovendien kleurenschermen waarop aanmerkelijk meer informatie kan worden getoond. Deze nieuwe technieken maakt WAP-sites overzichtelijker en gebruiksvriendelijker. 

Bij deze geruisloze opmars van mobiel internet is de oorspronkelijk term WAP buiten gebruik geraakt; een doorsnee gebruiker spreekt over mobiel internet en heeft geen idee dat WAP aan de basis van het mobiele internet ligt. Fabrikant Sagem zegt zelfs dat het ‘niets met WAP’ doet, terwijl het een van de weinige fabrikanten is met een mobiele internetsite. De afspraken die zijn gemaakt in het WAP-protocol liggen nog altijd aan de basis van de techniek die op de nieuwe mobieltjes is gezet. Met andere woorden: WAP is nog springlevend.

Schrijftaal

WAP staat zoals gezegd voor Wireless Application Protocol. Dit is een standaard voor het leesbaar maken van informatie op mobiele telefoons of andere draadloze apparaten. KPN lanceerde in 1999 als eerste een WAP-dienst. Het eerste WAP-toestel was de Nokia 7110. Formeel slaat de term WAP hoofdzakelijk op het protocol waarmee mobiele telefoons met het netwerk communiceren. Het aanbieden van content gaat via het oudere internet-protocol en normale webservers.

Met alleen WAP werkt mobiel internet nog niet. Voor de kleine schermen, trage verbindingen en het geringe geheugen van mobiele telefoons is de beschrijvingstaal  WML (Wireless Markup Language) ontwikkeld. Deze schrijftaal is de vervanger van HTML waarin normale webpagina’s zijn geschreven. Inmiddels is er een tweede versie van WAP (WAP 2.0) ontwikkeld. Het grootste verschil met WAP 1.0 is dat webpagina’s ook kunnen worden beschreven in het vereenvoudigde HTML-dialect, XHTML Mobiel Profile. Deze uitgekleede versie van HTML biedt in vergelijking met WML meer mogelijkheden voor visuele opmaak (kleuren, lettertypes, afbeeldingen) en bovendien is het makkelijker om bestaande pagina’s aan te passen. 

Om met je mobieltje internet te kunnen gebruiken is een speciale WAP-browser nodig. Dit computerprogramma, ook wel bladerprogramma genoemd, zit tegenwoordig standaard op alle toestellen en maakt het mogelijk om mobiele webpagina’s te bekijken. Gewone websites kunnen met een mobiele WAP-telefoon niet bekeken worden. Vandaar dat diverse bedrijven speciale WAP-sites hebben gemaakt voor de mobiele beller.

Technische snufjes

Al deze technische snufjes zijn voor de gebruiker niet interessant. Hij of zij wil enkel een toestel waarmee een mobiele internetsite bekeken kan worden. De meeste ‘wappers’ surfen gerichter dan websurfers. De mobiele internetters speuren vaak naar informatie als beltonen, de tv-gids, verkeersinformatie en beurskoersen. Vooral in de leeftijd 15 tot 35 is mobiel internet populair. De jong volwassenen bezitten vaak de nieuwste toestellen, zijn enthousiast over nieuwe ontwikkelingen en gebruiken hun mobiel daarom ook voor andere diensten dan alleen bellen.

“Het gebruik van mobiel internet is in de afgelopen anderhalf jaar explosief gegroeid,” zegt Joost Goeree van contentaanbieder MoMac. “De cijfers van de operators nemen maand na maand toe. Er wordt meer gebruik gemaakt van mobiele internetdiensten en meer uitgegeven. Bij elkaar opgeteld zijn er zeker miljoenen gebruikers die eens per maand een WAP-site van één van de vijf operators bezoeken.” 

De toename van mobiel internet zou ook andere partijen moeten prikkelen meer in deze nieuwe dienst te investeren, maar vooralsnog blijven veel nieuwe initiatieven uit. “Er zijn nog niet zo heel veel mobiele sites buiten die van de operators,” zegt André van der Elsen van Vodafone. “Het is van groot belang dat onafhankelijke contentaanbieders met eigen sites komen om de ontwikkeling van mobiel internet te stimuleren. Ze moeten niet afwachten totdat gebruikers buiten de site van hun eigen operator gaan surfen, want zolang er geen content is, gebeurt dat niet.”

Oneerlijke concurrentie

De ontwikkeling van nieuwe WAP-sites wordt onder meer vertraagd door de afscherming van sites. Wie bijvoorbeeld geen klant is van Vodafone of andere aanbieders kan geen content kopen op hun mobiele portals. De surfer komt soms bij voorbaat al niet verder dan het begin, omdat het systeem geen koppeling kan maken tussen de surfer en het adres (MSISDN) waar de kosten die gemaakt worden voor aankopen voor internet van content aan worden berekend. De abonnees mogen wel surfen op andere WAP-sites, maar moeten betalen voor de doorgifte van data. Bij Vodafone betalen klanten buiten de portal 3,- euro voor tien 10 uur surfen. Surfen ze meer dan tien uur dan betalen ze 2,- euro per mb.

Roel van Eersel van Mocreate: “Dit is oneerlijke concurrentie. Operators willen het mobiele dataverkeer in eigen hand houden, maar blokkeren met hun tarieven het vrije internet. Dat maakt het voor Vodafone-klanten lastig om elders te gaan surfen, die schrikken van de kosten. Van der Elsen: “De tarieven die klanten moeten betalen buiten de portal zijn heel laag en vormen echt geen drempel. Het tekort aan goede WAP-portals werkt wel belemmerend.”

Vodafone benadrukt dat het wel probeert om het voor contentaanbieders makkelijker te maken om eigen sites te bouwen. Van der Elsen. “We willen graag één betalingssyteem ontwikkelen voor alle portals, zodat contentaanbieders die een zelfstandige site willen opzetten niet met elke operator aparte verekeningsafspraken hoeven  te maken. We hebben geprobeerd om met andere operators tot afspraken te komen over vrij, onderling verkeer, maar  zij zijn helaas uit het overleg gestapt. Vodafone blijft er niettemin naar streven om meer vrij toegankelijke sites te krijgen.”

Blijft de vraag of open sites de beschermde sites zullen verdrijven. Vodafone denkt dat op termijn alle sites opengesteld zullen worden. Van der Elsen: “Er is nu nog te weinig aanbod van open sites waar iedereen vrij op kan. Maar mobiel internet en gewoon internet zullen langzaam integreren. Het onderscheid tussen beide systemen zal verdwijnen. Er is maar één internet, alleen de opbouw van de sites verschilt.”

Er zijn zelfs deskundigen die roepen dat speciale WAP-sites nu al overbodig zijn. “De gewone internetsites die je eveneens op je mobiele kan downloaden gaan het maken,” zegt Barry Peet van Yucat dat PDA-oplossingen bedenkt. “Ik heb zelf een PDA waarmee ik mobiel kan internetten. De kwaliteit laat nog wel eens te wensen over,  maar dat vind ik als zakelijke gebruiker niet erg. Steeds meer internetsites hebben bovendien een speciale versie voor de mobiele telefoon.”

De beller die op zoek gaat naar mobiele WAP-sites moet wel flink zoeken. Ook ConneXie heeft moeite moeten doen om met behulp van de betreffende partijen hun WAP-sites te vinden. Peet: “Het is best lastig om de mobiele internetsites te vinden; je moet een lastig internetadres intikken en op de gewone website staat niet altijd duidelijk aangegeven welk adres dat is.”

De branche belooft beterschap. Van Eersel: “Samsung onderzoekt samen met een aantal partijen of het mogelijk is om een makkelijk te onthouden domeinnaam aan te vragen voor alle mobiele sites. Een beller kan dan voor elke site die hij mobiel wil bezoeken een zelfde soort internetadres intikken waardoor hij direct op de mobiele site komt van het bedrijf.”   

 Enkele mobiele sites

Samsung Fun Club http://mmm.samsung.nl
Telegraaf http://t-i.nl
Heineken http://mobiel.heineken.nl
Telefoongids http://mobiel.detelefoongids.nl
Bel.nl http://wap.bel.nl
KvK http://mobiel.kvk.nl
VPRO/Volkskrant http://mobiel.cinema.nl
Vodafone life.vodafone.com (alleen voor abonnees)
Sagem http://wap.planetsagem.com
Overig: wap.boogolinks.nl

Let op, de sites van bijvoorbeeld de ANWB zitten alleen achter de operator portals. Deze operator portals zijn ook alleen bereikbaar als je het abonnement bij hen afgesloten hebt.

door Jessica de Jong